Wespenstichting: ‘Gewone limonadewesp komt relatief meer voor in Noordoost-Brabant’

Stichting zoekt dit weekend tellers voor tweede Nationale Wespentelling

De Franse veldwesp werd hier in 2022 ook geconstateerd
Fotograaf: Wespenstichting


MEIERIJSTAD - ,,De ‘gewone’ limonadewesp kwam in 2022 in ons land relatief veel voor in Noordoost Brabant. Dat leidt secretaris en (mede)oprichter Eric Mahieu van de ‘Wespenstichting’ af uit de cijfers van de eerste nationale wespentelling van vorig jaar. ,,Opvallend veel zelfs”, aldus Mahieu. ,,Het is een gokje. Misschien komt dat wel omdat er in jullie regio veel terrasjes zijn”, probeert hij enigszins te verklaren.

Zaterdag 26 en zondag 27 augustus worden de geelzwarte insecten tijdens de tweede editie van de Nationale Wespentelling opnieuw geteld. De stichting verwacht dit jaar veel meer tellers dan de 160 mensen die in 2022 mee hebben gedaan. ,,De telformulieren worden via onze site www.wespenstichting.nl lustig gedownload”, is Mahieu positief over de aanstaande telling.

Half uur
Tijdens de eerste tellingen van een half uur vlogen er dus relatief veel verschillende wespen in Noordoost Brabant. ,,Verschillende Franse veldwespen, veel gewone limonadewespen, goudwespen en één Aziatische hoornaar in de omgeving van Middelrode/Heeswijk-Dinther”, somt wespenkenner Mahieu op. ,,Het betekent dat er in die omgeving waarschijnlijk ook een wespennest zit met die hoornaars die hier dus eigenlijk niet horen te zijn. In de provincie Brabant is het meestal ook wat warmer dan in andere delen van ons land. Niet verwonderlijk dat die exoot zich nu vooral in Zuid-Nederland wil vestigen. We zijn weliswaar grote fans van wespen, maar die exoten horen hier niet.”

Volgens Mahieu maken met name imkers zich best wel zorgen om de mogelijke opmars van de grotere Aziatische hoornaar die allerlei insecten waaronder honingbijen eet. ,,Bijenkorven worden aangevallen”, legt hij uit. ,,Die bijen en veel andere insecten snappen (nog) niets van de aanvalstactiek van die Aziatische hoornaars. Ze blijven als een soort van helikopters voor de bijenkorf hangen en pakken een bijtje als die bijvoorbeeld de landing naar de korf inzet. Die bijen voelen onraad en raken in de stress. Dat betekent dus dat de bijen zich minder ontwikkelen. Daar zitten de imker natuurlijk niet op te wachten.”

Verschillende wespen
De ene wesp is volgens de Wespenstichting de andere niet. Je kan zomaar een Franse veldwesp in je tuin hebben terwijl je met alle moeite je drankje beschermt, omdat je denkt dat de wesp het op je drinken gemunt heeft. Terwijl de Franse veldwesp helemaal niet taalt naar onze zoetigheid. En misschien denk je dat iets een wesp is, terwijl dat helemaal geen wesp is. Als je meedoet aan de nationale wespentelling ontdek je hoe je een wesp herkent én welke verschillende wespensoorten er zoal zijn in Nederland.

Bij de eerste wespentelling in 2022 stond geen wesp, maar de bij op 1 met bijna 42%, een fractie meer dan de limonadewesp. En net als de nummer 1 was ook de nummer 3 geen wesp, dat was de zweefvlieg.. De Wespenstichting kijkt dan ook reikhalzend uit naar de resultaten van de telling
van dit jaar: ,,Door de vreemde weersomstandigheden dit jaar zien we al een heel ander beeld dan vorig jaar. Ook op basis van meldingen en vragen die wij krijgen. Dat zien we ook aan het aantal vlinders dat we dit jaar zien, en we zijn dan ook heel nieuwsgierig welke impact het weer heeft op zowel het aantal, als de soorten wespen in ons land.”

Aziatische hoornaar in opkomst?
Met de soorten wespen wordt gedoeld op de Aziatische hoornaar, waar de laatste tijd veel om te doen is geweest in de media. “Als je al die berichten in de media leest, zou je denken dat het aantal Aziatische hoornaars in Nederland explosief is toegenomen”, aldus voorzitter Sjoert Fleurke van de stichting. ,,Uit deze wespentelling moet bijvoorbeeld blijken of dat klopt, of dat de natte julimaand deze invasieve soort de das om heeft gedaan. We hopen op zoveel mogelijk deelnemers, zodat we goed in kaart krijgen hoe de wespensoorten over
Nederland verdeeld zijn.”

Verwachting
Wat de stichting van de wespentelling verwacht? ,,Allereerst dat veel mensen insecten zien
die ze aanzien voor wespen, waarvan ze tijdens deze telling leren dat het helemaal geen wespen zijn”, antwoordt woordvoerder Nathan Veenstra. ,,Er zijn nogal wat insecten die het uiterlijk van de wesp hebben overgenomen, waarmee ze hun vijanden willen misleiden. Dit natuurverschijnsel noemen we mimicry. Onder andere zweefvliegen leiden zo niet alleen hun natuurlijke vijanden, maar ook veel mensen om de tuin.” Daarnaast hoopt hij dat de deelnemers ook leren om de genoemde Aziatische hoornaar beter te herkennen.

,,De media gebruiken termen als ‘monsterwesp’ en ‘horrorwesp’, waarmee het beeld ontstaat dat het om een enorm grote wespensoort gaat. De Aziatische hoornaar is kleiner dan de inheemse Europese hoornaar, waardoor mensen deze soorten met elkaar kunnen verwarren en de uiterst nuttige Europese hoornaar als vijand wordt beschouwd”, vertelt Veenstra. “We hebben op sociale media al berichten gezien waar mensen trots stelden een Aziatische hoornaar te hebben gezien of zelfs gedood, terwijl het dier op de foto de Europese variant bleek te zijn.”

Ontwikkelingen in kaart brengen

Wat beoogt de Wespenstichting met deze wespentellingen? Veenstra: “We willen jaarlijks in kaart brengen welke wespensoorten er in Nederland te zien zijn, en waar deze soorten zoal gezien worden. Door jaarlijks één weekend lang in heel Nederland de wespen te tellen krijgen we daar inzicht in, en kunnen we de ontwikkelingen door de jaren heen in kaart brengen.”

Voorzitter Fleurke benadrukt dat mensen tijdens de telling ook helemaal niet bang hoeven te zijn voor deze insecten: “Zoals we vorig jaar al hebben gezien komen mensen tijdens de telling ook zweefvliegen en bijen tegen. Daarnaast zijn er wespensoorten die in principe niet steken, zoals de graafwespen en sluipwespen. Verder zal een wesp mensen juist zelf zoveel mogelijk uit de weg gaan. De werksters die we gedurende de zomermaanden zien, zijn erg taakgericht en vliegen liever om een obstakel heen om terug te gaan naar hun nest dan dat ze hun energie verspillen door hun angel te gebruiken.”

'Niet agressief'
Volgens Fleurke is het een misvatting dat wespen agressief zijn. ,,Een wesp
verdedigt het nest of haar eigen leven, zoals heel veel dieren doen. Ze zijn dus eerder defensief dan agressief.” Verder zijn wespen zelfs nuttige beestjes, die net als bijen, hommels en vlinders zorgen voor de bestuiving van bloemen, planten en bomen, en een flinke bijdrage leveren aan het opruimen van dode dieren in de natuur.
“Hoe meer je leert over wespen, hoe meer je bewust wordt van het feit dat we deze dieren moeten koesteren. Te beginnen door wespennesten zo mogelijk te laten zitten of anders te verplaatsen in plaats van ze te laten verdelgen door een ongediertebestrijder. We hopen dat de nationale wespentelling daar een bijdrage aan kan leveren” besluit Fleurke.

Meedoen met de telling:
Wil je meehelpen met de nationale wespentelling, kies dan een plek uit waar je 30 minuten lang bijhoudt welke wespen of op wespen lijkende insecten je ziet. Dat doe je dus op zaterdag 26 of op zondag 27 augustus. De resultaten geef je door via https://wespenstichting.nl/wespentelling, waar je ook het telformulier en verdere informatie vindt.