Uitdaging voor inwoners die het beter kunnen dan gemeente

MEIERIJSTAD – De gemeente Meierijstad wil inwoners die denken dat zij zaken beter, slimmer of goedkoper kunnen dan de gemeente, uitdagen daar werk van te maken. Woensdag 6 januari is er een vergadering waarin gemeenteraadsleden voor het eerst praten over de mogelijkheden van dit zogenoemde ‘uitdaagrecht’.

Deze vorm van burgerparticipatie is overgewaaid uit het Verenigd Koninkrijk en is vooral bedoeld om de democratie van onderop te bevorderen. Daar heette het ‘right to challenge’, dat is in Nederland vertaald met uitdaagrecht.

Verder dan bewonersinitiatieven

Dat kan door burgers dingen te laten uitvoeren die normaal gesproken door de gemeente worden uitgevoerd. Taken die alleen door de overheid mogen worden uitgevoerd vallen erbuiten, dat zijn bijvoorbeeld het werk van de hulpdiensten en het verstrekken van paspoorten. Het zogenoemde uitdaagrecht gaat verder dan bewonersinitiatieven.

In Meierijstad zijn in de loop der jaren al initiatieven ontstaan in de geest van het uitdaagrecht. Dat zijn bijvoorbeeld groenbeheerprojecten in Boerdonk en Keldonk; het maken van een gebiedsvisie voor het gebied Kinderbos/Cathelijne/Rijsingen in Sint-Oedenrode en veel van wat er op het gebied van welzijn en zorg gebeurt in Wijbosch.

Ja, mits

Het idee om burgers meer te betrekken is in Meierijstad al vastgelegd in het bestuursakkoord. “Onze houding gaat uit van ja, mits en niet van nee, tenzij,” aldus staat in dat akkoord. Daarin wordt al een mogelijke pilot met het uitdaagrecht genoemd.

Elders in Nederland zijn er al voorbeelden van dergelijke projecten. In Aalsmeer staat bijvoorbeeld een park met 125 verschillende soorten seringen. Omdat het onderhoud beter kon heeft een groep bewoners dat van de gemeente overgenomen. In de gemeente Lansingerland hebben bewoners een dierenpark overeind gehouden dat op de nominatie stond te verdwijnen.

Meer invloed

De achterliggende gedachte om inwoners meer te betrekken is dat zij vaak het beste weten wat de lokale wensen zijn. Daardoor kan een publieke dienst beter aansluiten bij die lokale behoefte als mensen zelf het initiatief mogen nemen. Doordat de inwoners aan zet zijn krijgen zij een gelijkwaardiger positie in het gesprek met de gemeente. Ze hebben meer invloed op hoe taken en diensten van overheden er uitzien en dat bevorder de democratie van onderop.

“Het nodigt inwoners ook uit zich te verdiepen in publieke taken en het verstevigt het eigenaarschap,” aldus de gemeente Meierijstad.

De eerste gemeentelijke vergadering over het uitdaagrecht is woensdagavond 6 januari om 19.30 uur. Die vergadering is online te volgen via de website van de gemeente Meierijstad. Daar staat ook te lezen op welke manier burgers tijdens de vergadering kunnen inspreken.

LEES OOK: Bewoners Kinderbos, Cathalijne en Rijsingen maken samen plan voor hun omgeving