't Spectrum: wc-eend adviseert wc-eend

SCHIJNDEL – Met de voorgestelde ingreep bij sociaal-cultureel centum ’t Spectrum lijkt de gemeente Meierijstad een streep te willen zetten onder een erfenis van de voormalige gemeente Schijndel.

De constructie zoals die was opgetuigd rond ’t Spectrum met een bv waarvan de gemeente honderd procent eigenaar en tegelijk subsidiegever is, is een situatie waarbij de slager z’n eigen vlees keurt.

Bovendien blijkt de financiële situatie van ’t Spectrum weinig rooskleurig waardoor de gemeente het risico loopt met zichzelf in de knoop te komen als de wethouder geld moet bijpassen bij de aandeelhouder die hij zelf is.

Koop 't Spectrum terug

Dat blijkt uit het rapport van Jeroen van de Wiel, extern adviseur die voor de gemeente onderzoek heeft gedaan naar de problemen bij het paradepaardje van de voormalige gemeente Schijndel. Directe aanleiding voor de gemeente Meierijstad om hem aan te stellen was het vertrek van de vierde directeur in korte tijd. Zijn advies aan de gemeente is: koop ’t Spectrum terug van de bv en breng het beheer onder bij een nieuwe stichting of een bestaande stichting.

’t Spectrum is in 2003 gebouwd. Op advies van Deloitte&Touche is toen besloten om het gebouw zelf onder te brengen bij een BV waarvan de gemeente honderd procent eigenaar was. Dat was financieel aantrekkelijker. Voor ’t Spectrum werd een hypotheek van bijna twee miljoen euro afgesloten.

Bestuur op afstand

In 2004 is het beheer van het gebouw overgedragen aan Accommodatie Beheer Schijndel bv (ABS). Die werkte als een Raad van Commissarissen. Vijf jaar later werd het een bv met bestuursmodel om zo meer afstand met de gemeente te hebben. Die bv werd zelf verantwoordelijkheid voor groot en klein onderhoud en de huurcontracten met de andere bewoners van het gebouw.

Financieel ging het afgelopen jaren niet goed. Uit het rapport van Van de Wiel blijkt dat de ABS bv de afgelopen jaren met verlies heeft gedraaid “en een slechte balanspositie heeft opgebouwd”.

Voor 2020 sluit de jaarrekening positief, maar dat is vooral te danken aan coronasteun. Zonder dat geld zou er opnieuw verlies geleden zijn. Die constatering wringt met een gezamenlijke verklaring van het bestuur en de gemeente van een aantal maanden geleden waarin stond dat het financieel wel goed ging.

Vreemde eend in de bijt

Van de Wiel constateert dat Accommodatie Beheer Schijndel een vreemde eend in de bijt is in de gemeente Meierijstad. Jaren geleden was zo’n constructie met een bv en de gemeente op afstand in Schijndel goed denkbaar, maar de afgelopen jaren zijn de inzichten over maatschappelijk vastgoed en de rol van een cultureel maatschappelijke instelling veranderd. Daarom moet het volgens Jeroen van de Wiel anders georganiseerd worden.

Eén van de argumenten waarom het volgens de extern adviseur niet meer kan is dat de gemeente een instelling subsidieert waarvan ze zelf honderd procent eigenaar. De wethouder moet beslissen over de subsidie aan de aandeelhouder die hij zelf ook is.

Winstwaarschuwing

“Hier adviseert wc eend wc-eend en keurt de slager zijn eigen vlees,” aldus Van de Wiel. Dat is volgens de adviseur temeer onwenselijk omdat ’t Spectrum de laatste jaren met verlies draaide en het bestuur en de accountant voor de komende jaren een winstwaarschuwing hebben afgegeven. De accountant heeft zelfs in de jaarrekening een voorbehoud gemaakt naar aanleiding van de dalende liquiditeit en het eigen vermogen.

“In eerste instantie is zulks volledig de verantwoording van de bv zelf (en het bestuur), maar de gemeente is als 100% aandeelhouder van de bv altijd de risico lopende partij wanneer het misgaat,” aldus Van de Wiel.

BV werkt onderzoek tegen

Zijn onderzoek van de afgelopen weken naar de situatie bij ’t Spectrum ging niet van een leien dakje. “Waar de medewerking van de gemeente en haar medewerkers goed, adequaat en snel te noemen was, moet er helaas geconstateerd worden dat de medewerking van de zijde van de bv in het compleet krijgen van het dossier voor wat betreft de documenten minder was. Daar is in dit advies omheen gewerkt, maar heeft als gevolg gehad dat er vertraging is ontstaan en extra slagen moesten worden gemaakt via het ambtelijk apparaat van Meierijstad,” aldus de extern adviseur.