Gemeente moet regie nemen in centrumplannen Veghel

“Veghel is een boodschappendorp”

VEGHEL - Het centrum van Veghel moet op de schop. Daar is bijna iedereen het over eens. In december stelde de gemeente de centrumvisie voor heel Meierijstad vast. Voor Veghel heeft dat grote gevolgen. Het dorpshart moet kleiner en gaat flink op de schop. Maar waarom eigenlijk?

“Veghel is een boodschappendorp en geen winkelstad. We willen de inwoners alles bieden wat ze voor hun boodschappen nodig hebben. Maar we willen vooral terug naar het kloppend dorpshart. Dat betekent dat we terug moeten naar een compacter centrum waar het fijner vertoeven is. Winkelen, wonen, werken, vrije tijd en natuur moeten er samen komen.” Zo vat centrummanager Dirk Lammers de centrumvisie samen.

Compacter centrum
Het belangrijkste van de centrumvisie is om het centrum van Veghel compacter te maken. Dat betekent ook héél veel minder meters voor winkels. In totaal zou zo’n derde (ongeveer 11.000 m2)) van de huidige winkelbestemming moeten verdwijnen. Het bekende ‘rondje centrum’ – in vaktermen een achtje genoemd – verdwijnt.

Het winkelend publiek zal in de toekomst vooral in de Hoofdstraat te vinden zijn, omdat zich de winkels zich daar volgens de centrumvisie concentreren. Aan het begin en einde van de Hoofdstraat moeten publiekstrekkers komen. “Daar voeren we achter de schermen verkennende gesprekken over,” vertelt centrummanager Dirk Lammers. “We kijken daarbij ook naar bestaande ondernemers in Veghel. Wat er al is, willen we zeker op waarde schatten. Het is dus ook mogelijk dat die publiekstrekkers wat anders zijn dan winkels.” Vraag is wat er dan met de overgebleven ruimtes moet gebeuren. Herontwikkeling, bijvoorbeeld woningen of kantoren, is een optie, net als sloop. En ook de mogelijkheid van nieuwbouw wordt onderzocht.

Meer leegstand
De meeste winkeliers vinden het een prima idee om het centrum compacter te maken. “We weten al 15 jaar dat het centrum te groot is,” zegt Stephan Scheer, interim voorzitter van Ondernemersvereniging Veghel. Zijn winkel Van Es Shoes & Bags zit al 180 jaar in het centrum.

Vanaf de jaren 60 zit de winkel aan de Molenwieken. Dit plein is onderdeel is van het nieuw te vormen centrumgebied. “In de centrumvisie kunnen we ons wel vinden. Ook van klanten hoor ik dat ze best snappen dat het centrum anders moet. Je ziet dat de leegstand toeneemt en dat merken bestaande winkeliers ook. We vinden dus dat het hoog tijd is om stappen te ondernemen. Krimp van het centrum is nodig, daar is iedereen het over eens. Maar de vraag hóe je moet krimpen is lastig. Veel winkeliers hebben hun geld - en vaak ook pensioen - in hun winkelpand zitten. Natuurlijk heb je een ondernemersrisico, maar zulke grootse plannen kun je als detailhandel niet in je eentje opbrengen. Het kan simpelweg niet van één kant komen. We vinden dat de gemeente flink geld moet investeren. En minstens zo belangrijk: dit plan is zo complex dat de gemeente de regie moet nemen. Ik steun het plan, maar plannen en papieren zijn geduldig. Meer duidelijkheid en regie vanuit de gemeente is het allerbelangrijkste. Waar het met het centrum naar toe moet en waar het aan moet voldoen is wel duidelijk, maar de manier waarop is de volgende uitdaging.”

Geld en tijd
Geld en tijd: daar zijn de meningen vooral over verdeeld. “Ik pleit voor een investeringsfonds waarin verschillende partijen geld inleggen. Denk aan de overheid, provincie, subsidiemogelijkheden of andere financieringsmogelijkheden,” zegt centrummanager Dirk Lammers. Zo’n fonds is belangrijk om snel aan de slag te gaan en dient als smeerolie om complexe deelprojecten los te trekken.” Stefan van de Ven, eigenaar van de Noordkade wijst op de noodzaak om de rekensom voor het nieuwe centrum goed te maken.

“Volgens mij is het grootste risico dat de gemeente het complete geldplaatje niet goed in beeld heeft. Het begint niet alleen met leuke stedenbouwkundige plaatjes, bankjes en boompjes.” Stephan Scheer en Dirk Lammers zijn het daar mee eens, maar zijn ook positief gestemd. “Er ligt nu een realistische centrumvisie,” vindt Dirk. “De volgende stap is om met alle partijen heel praktisch en oplossingsgericht te kijken hoe we dat plan kunnen realiseren. De focus ligt daarbij op keuzes die zo breed mogelijk gedragen worden.”

Daar is Stefan van de Ven het niet zonder meer mee eens. “Je moet ook het totale plaatje voor ogen houden. In Meierijstad wordt veel gepraat over betaalbaar wonen in het centrum. Hoogbouw past volgens mij prima in het nieuwe centrumplan. Daar kun je over blijven discussiëren. Op papier zijn er al goede stappen gezet. Maar als het centrum een volwassen toekomst wil, dan moet je nu een ‘statement’ maken. Als rasechte Veghelnaar vind ik dat we een prachtig centrum hebben. De markt is geweldig gerenoveerd, de horeca staat er goed op en de modewinkels zitten goed bij elkaar. Dat laat zien dat het centrum echt op kan bloeien, maar dan moeten we wel aan de slag.”