Elf woningen in Ollandse kerk hoopvolle pleister op woningtekort

OLLAND – Steven Woudstra van Woudstra Architecten zag dat Olland erg blij is met het plan om elf nieuwe woningen te bouwen in de Ollandse Sint-Martinuskerk. Voor de zomer van 2024 gaat de eerste schop naar verwachting in de grond. Het Schijndelse architectenbureau is de afgelopen vijf jaar gespecialiseerd geraakt in het herbestemmen van kerken. Hoe krijgt de kerk in Olland een nieuw leven?
De Sint-Martinuskerk in Olland.
Fotograaf: Bron: Woudstra Architecten.

Niet alle ruimte van de kerk wordt gebruikt, dat hoeft echter niet erg te zijn. “Je hoeft niet alles tot in de nok in te vullen. Dat kost alleen maar geld en duwt de koopprijs omhoog. De kunst van het weglaten is beter voor de ruimte en de portemonnee. Het scheelt voor de Ollandse kerk ongeveer twee à drie extra woningen”, zegt Steven Woudstra.

‘Dankbaar werk’
Woudstra gaf al twaalf religieuze gebouwen een nieuwe bestemming zoals de Sint-Servatiuskerk in Wijbosch en de Boschwegse Onze-Lieve-Vrouwenkerk in Schijndel. “We zijn de laatste vijf jaar de helft van de tijd bezig met het herbestemmen van kerken, boerderijen en winkels. Dat vind ik dankbaar werk”, zegt de architect.

Het voormalige religieuze gebouw krijgt een nieuw leven. Woudstra: “Je kunt ook kijken wat er aanwezig is in het dorp zelf en kijken of je dat nog kan hergebruiken. We hopen dat de woningen gaan naar jonge mensen uit Olland.” Het vermoeden van Woudstra is echter dat de woningen voor een deel ook naar mensen buiten Olland gaan. “De prijzen voor sommige woningen worden waarschijnlijk te hoog voor Ollandse twintigers.”

Olland wil groeien naar 1500 inwoners
Het conceptplan oogstte volgens Woudstra veel complimenten van inwoners tijdens een informatieavond. Het eerste ontwerp wordt over een paar maanden verwacht en zal eerst worden gepresenteerd aan direct omwonenden. Voorzitter van de dorpsraad van Olland, Ad van der Heijden, is ook positief. “In Olland is er vijftien jaar nagenoeg niet gebouwd. De plannen zien er mooi uit en de kerk blijft herkenbaar als middelpunt van Olland. Ik ben benieuwd hoeveel Ollanders erin gaan wonen, we hebben het liefst jeugdige mensen omdat dat de leefbaarheid van het dorp ten goede komt.”

De elf woningen in de Martinuskerk geven de voorzitter hoop op meer nieuwe woningen. “Het is een heel klein pleistertje. We hebben binnen afzienbare tijd tachtig tot honderd nieuwe woningen nodig. Als we elk jaar er vijf of zes woningen bij krijgen zou het prettig zijn. We hebben op het moment een aantal plannen, als al die plannen worden uitgewerkt hebben we maximaal tachtig nieuwe woningen.”

De dorpsraad zet er druk achter bij de gemeente en maakt langzame vorderingen ondanks een wirwar aan bureaucratie. “De gemeente is wel bereidwillig. Het gaat alleen nooit in het tempo wat wij willen. Wij willen groeien naar een Olland met 1500 inwoners”, zegt de voorzitter van de dorpsraad.

‘Zuidzijde uitgebreid’
De kerk verkeert in een goede bouwkundige staat. Eén belangrijke ontwerpuitdaging in het bouwproject van de Sint-Martinuskerk is desalniettemin de hoeveelheid daglicht. “Hoeveel daglicht is er nu aanwezig en hoeveel kun je erbij maken? De Monumentencommissie staat niet makkelijk toe dat je mooie elementen eruit haalt. Je moet zoeken naar de plaatsen waar je helder glas kan plaatsen waar daglicht toe kan treden.”

Alle kerkelijke verwijzingen zijn verwijderd door het bisdom. De Wereldboom en enkele andere monumentale bomen blijven behouden voor Olland. Dat is niet het enige wat hetzelfde blijft. “We tonen respect voor de begraafplaats. In Wijbosch konden we de kerk van twee zijden verbouwen, in Olland kan dat maar aan één kant. De kerktoren blijft intact en de uurwerk van de klok blijft lopen.” De paden en voortuin worden ook niet veranderd en er komen geen parkeerplaatsen. De grootste veranderingen treden volgens Woudstra op aan de zuidzijde, die wordt vijf meter uitgebreid.

Keldonkse kerk
Bewoners uit Keldonk en Boerdonk spraken gisteren op Op1 de hoop uit dat er ook meer woningen komen in hun dorpen. Woudstra: “Keldonk heeft ook nog een kerk. Op het moment dat daar de kerk ook eventueel vrijkomt dan zou dat zomaar ook een herbestemming kunnen worden. De overheid moet vaker een stuk land ter beschikking stellen voor jongeren die dan zelf de woning laten bouwen.”

Volgens Van der Heijden waren bewoners uit Olland in eerste instantie ook benaderd om deel te nemen aan het tv-programma maar hebben zij vervolgens niets meer gehoord. “We hebben veel contact met Boerdonk en Keldonk, omdat we allemaal dezelfde problemen hebben zeker qua leefbaarheid. Als er niet heel vlug wat gebeurt qua woningen komen het dorpscafé, de verenigingen en de leefbaarheid onder druk te staan.”